Met het TKI Watertechnologie slaan bedrijven, onderzoeksorganisaties en overheid de handen ineen om de beste kennis en innovaties in de watertechnologie te vertalen naar de praktijk. Ontdek hier wat TKI voor u en uw organisatie kan betekenen.

Water vormt de basis van alle aspecten van ons menselijk leven. Van economische ontwikkelingen tot voedselproductie, gezondheid en natuur. De beschikbaarheid van voldoende, schoon water is uitgegroeid tot een mondiaal maatschappelijk vraagstuk.

Uiteraard willen we als Nederland waterland vooroplopen in het vinden van slimme, innovatieve oplossingen. Met het Topconsortium Kennis en Innovatie (TKI) slaan bedrijven, onderzoeksorganisaties en overheid de handen ineen om de beste kennis en ontwikkelingen in de watertechnologie te vertalen naar de praktijk. Dit gebeurt door middel van privaat-publieke samenwerking.

TKI Watertechnologie

Om innovatie te stimuleren zijn er door de Nederlandse overheid binnen negen topsectoren Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) opgezet. TKI Watertechnologie vormt een van de drie TKI’s binnen de Topsector Water & Maritiem.

Het doel van TKI Watertechnologie is de ontwikkeling van kennis en innovatie op het gebied van watertechnologie te stimuleren, met efficiënte oplossingen in het vooruitzicht. Als resultaat vinden commerciële toepassingen zonder omwegen doeltreffend de markt, met lagere kosten voor maatschappelijke eindgebruikers.

Voor een klimaatbestendig, water-robuust, duurzaam, gezond en veilig Nederland zijn zowel grote als kleine oplossingen nodig. Van de nieuwste wetenschappelijke inzichten en sleuteltechnologieën tot praktische en menselijke oplossingen in design en gebruik. Binnen het missiegedreven kennis- en innovatiebeleid werken zeven ministeries nauw samen met innovatieve ondernemers en kennisinstellingen aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Voor Nederland zijn 6 maatschappelijke uitdagingen (missie) bepaald en is voor elke missie een Kennis en InnovatieAgenda (KIA) opgesteld.  De zes missies zijn: Energietransitie & duurzaamheid, Landbouw, water en voedsel, Gezondheid en zorg, Veiligheid, Sleuteltechnologieën en Maatschappelijk verdienvermogen. TKI Watertechnologie draag bij aan de missies E&D, LWV, G&Z, en Sleuteltechnologien. Meer informatie over de KIA’s kunt u hier vinden.

Voor meer informatie over de bijdrage van TKI Watertechnologie aan de missies kunt u terecht bij Jantienne van der Meij-Kranendonk en Anne Mathilde Hummelen.

Innovatiethema’s

De focus van TKI Watertechnologie is gericht op maatschappelijke uitdagingen rond uiteenlopende watervraagstukken in binnen- en buitenland. Nieuwe ontwikkelingen in nationaal en Europees onderzoek moeten hiervoor oplossingen aandragen. Vanuit dit perspectief werkt TKI Watertechnologie mee aan de volgende Kennis- en Innovatieagenda’s: Landbouw-Water-Voedsel, Energie, Circulaire Economie, Gezondheid en Zorg en Sleuteltechnologieën. Dat vindt zijn weerslag in de volgende thema’s:

1. Zorgdragen voor schoon en veilig water. De drinkwatervoorziening en afvalwaterbehandeling staan als gevolg van klimaatverandering, verstedelijking, intensivering van landbouw en veeteelt en vervuilende stoffen onder druk. In dit thema ontwikkelen we kennis en innovaties waarmee we de drinkwatervoorziening en afvalwaterbehandeling klimaatrobuust maken, in balans met omgeving en het watersysteem, voor stedelijke en landelijke gebieden. Met welke technieken kunnen we opkomende stoffen en micro-organismen meten en verwijderen? Hoe kunnen we de natuurlijke zuivering in het water- en bodemsysteem beter benutten? Hoe brengen we watervraag en –aanbod met elkaar in balans en vergroten we zelfvoorzienendheid? Welke alternatieve waterbronnen hebben toekomstperspectief? (KIA Landbouw-water-voedsel, KIA Gezondheid en zorg)
2. Hergebruiken van water en grondstoffen. Zuivering van (afval)water en terugwinning van grondstoffen kunnen hand in hand gaan. Uit afvalwater en zuiveringsslib kunnen stikstof, fosfaat en kalium worden teruggewonnen die opnieuw kunnen worden ingezet om de nutriëntenkringloop te sluiten. Belangrijke uitdagingen zijn het creëren van processen, producten en voorwaarden die goed aansluiten bij de afzetmarkt en kunnen concurreren tegen de productie van primaire grondstoffen. Ook de primaire grondstof water kunnen we door slimme toepassingen efficiënter benutten. Afvalwater en grijs water kunnen worden hergebruikt door selectief ongewenste stoffen te verwijderen. Deze technieken kunnen we ook inzetten om te voorkomen dat schadelijke stoffen uit afvalwater zich verspreiden in bodem, oppervlakte- en grondwater. (KIA Landbouw-water-voedsel, KIA Circulaire economie)
3. Energie opwekken en opslaan met water. In 2030 is energie uit water integraal onderdeel van het energie- en klimaatbeleid. In dit thema ontwikkelen we kennis en innovaties om oppervlaktewateren en grondwater in te zetten als bron van duurzame energie (alsook van warmte), als opslagmedium en om ruimte te bieden voor infrastructuur voor duurzame energie. Aquathermie (uit zowel oppervlaktewater als afval- en drinkwater) is een volwaardig inzetbaar alternatief voor verwarming van de bebouwde omgeving. Diverse innovatieve, goed voorspelbare vormen om energie op te wekken uit, te transporteren met of op te slaan in water (zoet-zout en/of pH-gradiënt, warmte-koude-opslag, geothermie, biogas uit afvalwater, groene waterstof) worden getoetst op haalbaarheid. (KIA Landbouw-water-voedsel, KIA Energietransitie)
4. Slim meten en handelen voor water en infrastructuur. In dit thema passen we ICT-innovaties toe voor een duurzamer, efficiënter en betrouwbaarder gebruik, beheer en onderhoud van het fysieke systeem (water en bodem, drinkwaterproductie en -distributie, afvalwaterinzameling en -behandeling). Slimme en snelle detectiemethoden, zelflerende netwerken van sensors en soft sensors, alarmeringssystemen op basis van data mining algoritmes (zowel fore-casting als back-casting), zijn onmisbaar voor de veiligheid in de waterketen. Innovatieve technologieën voor monitoring en control zijn daarnaast essentieel voor besluitvorming over de assets en slim en robuust onderhoud en beheer, voor decentrale aanpak van vervuilingsbronnen, voor verdergaande optimalisatie van de efficiëntie van het systeem, en voor het mogelijk maken van communicatie-, mitigatie- en economische strategieën. (alle KIA’s en Sleuteltechnologieën)

Bekijk hier het complete projectenoverzicht in tabelformat >>

Activiteiten

TKI Watertechnologie voert verschillende activiteiten uit om publiek-private samenwerking te stimuleren rond de vier innovatiethema’s, zoals de uitvoering van projecten en de organisatie van netwerkactiviteiten. Lees hier meer over bij Meedoen.

De belangrijkste resultaten per jaar vindt u in de jaarverslagen en de evaluatie 2020 onderaan deze pagina. In de impactverhalen die elk jaar aangevuld worden worden enkele PPS-projecten uitgelicht, waarbij de behaalde resulaten en impact onder het voetlicht wordt gebracht.

Bestuur

TKI Watertechnologie wordt aangestuurd door het bestuur van de stichting Topconsortium for Knowledge and Innovation Watertechnology. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de in het TKI Watertechnologie participerende organisaties.

• Walter van der Meer (Oasen, voorzitter)
• Jos Boere (KWR, secretaris)
• Cees Buisman (Wetsus, penningmeester)
• Franc van der Wielen (Royal HaskoningDHV)
• Rob Heim (Heim Management/Waterstromen/Ronovation/Metaltop)
• Luc Kohsiek (Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier)

Aan bestuursvergaderingen nemen tevens deel:

• Marnix Muller (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat)
• Martien Beek (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)
• Hein Molenkamp (WaterAlliance)
• Albert Bosma (Wetsus/programmabureau, controller)
• Anne Mathilde Hummelen (KWR/TKI directeur)
• Geertje Pronk (KWR, ambtelijk secretaris)

Programmaraad

De programmaraad adviseert het bestuur over een samenhangend meerjarig programma van watertechnologisch onderzoek en specifieke projecten daarbinnen, initieert nieuwe projecten (via de bij het TKI aangesloten onderzoeksorganisaties) en toetst projectvoorstellen op inhoud en synergie.

De programmaraad bestaat uit vertegenwoordigers uit deelnemende onderzoeksorganisaties aan TKI Watertechnologie:

• Jan Post (Wetsus, voorzitter)
• Jan Peter van der Hoek (TU Delft/Waternet, vicevoorzitter)
• Bas van Vossen (Deltares)
• Idsart Dijkstra (KWR)
• Wiebe de Vos (Universiteit Twente)
• Joost Buntsma (Stowa)
• Huub Rijnaarts (Wageningen University & Research)
• Dieuwke Voorhoeve (NWO)

Aan de programmaraadvergaderingen nemen tevens deel:

• Marnix Muller (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat)
• Maurice Luijten (RVO)
• Geertje Pronk (KWR/programmabureau, secretaris)
• Jantienne van der Meij (Wetsus,/programmabureau)

Programmabureau

Het programmabureau coördineert de totstandkoming en verantwoording van TKI-projecten, één-op-één begeleiding van watertechnologiebedrijven en netwerkactiviteiten gericht op het mkb.

• Anne Mathilde Hummelen (KWR) – TKI-directeur
• Geertje Pronk (KWR) – secretaris programmaraad, ambtelijk secretaris bestuur
• Jantienne van der Meij (Wetsus) – TKI-directeur, mkb-activiteiten
• Albert Bosma (Wetsus) – controller
• Klaudia Jandzinska (Wetsus) – projectadministratie